Is een voetbalclub alijd aansprakelijk voor het gedrag van de supporters?

Ik (Rene de Jong) ben een fanatiek NAC-supporter! Geloof me: deze mededeling vergt enige moed na de negatieve publiciteit de laatste tijd.

Meer dan 35 jaar reis ik trouw elke twee weken naar Breda om daar te genieten van een leuke en sfeervolle pot voetbal. Maar soms gaat het mis.

NAC – Willem II

Eind september was dat het geval zoals u allemaal nog wel weet. Na 20 minuten werd de wedstrijd NAC-Willem II gestaakt nadat enkele onverlaten keeper Geert de Vlieger hadden bekogeld met golfballen en aanstekers. Iedereen was woedend op die heren natuurlijk: ons plezier was verknald.

Hoe zit dat juridisch?

Het behoeft geen toelichting dat de (gemakkelijk op te sporen) daders gestraft moeten worden. Strafrechtelijk is er sprake van openbare geweldpleging en/of poging tot mishandeling en/of bedreiging. Verder moet hen natuurlijk een stadionverbod worden opgelegd. Tenslotte zouden de daders ook civielrechtelijk aangepakt kunnen worden voor de geleden schade. En hiermee houdt het wat mij betreft op. Met andere woorden: de daders moeten gestraft worden, maar NAC niet.

Waarom is de club aansprakelijk?

Zoals gezegd ben ik van mening dat het juridisch niet juist is om zonder meer ook de organiserende vereniging te straffen voor het gedrag van de supporters. En voor de goede orde: deze mening heeft natuurlijk niets te maken met het feit dat ondergetekende toevallig NAC-fan is. Het staat vast dat NAC alle veiligheidsmaatregelen had getroffen die maar mogelijk zijn. Alle wettelijke en KNVB-voorschriften waren in acht genomen. Er valt NAC in dit geval simpelweg niets te verwijten: plotseling blijkt men een aantal raddraaiers in huis te hebben. Toch moet NAC gestraft worden, zo hoor en lees je overal. Maar waarom? Is dat terecht?

Kennelijk is men de mening toegedaan dat je als thuisspelende vereniging te allen tijde verant-woordelijk bent voor het gedrag van je publiek. Een aantal jaren geleden werd Ajax bijvoorbeeld nog zeer zwaar gestraft omdat een toeschouwer tijdens het duel tegen Austria Wien een ijzeren staaf naar de keeper had geworpen. “De maatschappij” vindt zo’n strafmaatregel tegen de organiserende club blijkbaar “normaal” of terecht. En juridisch klopt het in zoverre dat de reglementen van de voetbalbond dit zo voor-schrijven. Die tuchtrechtelijke regels gaan mij echter veel te ver.

De volgende vergelijking maakt het misschien wat duidelijker: stel u geeft een feestje bij u thuis. Eén van uw gasten misdraagt zich plotseling en gooit met allerlei voorwerpen naar de andere gasten. De feestgangers zullen boos worden op de dader; geen mens zal ook u als gastheer aan-sprakelijk achten. De gevolgen komen dan ook uitsluitend voor rekening van de amokmaker. (De zaak ligt wat anders als u had kunnen weten dat de betreffende persoon een slechte reputatie had. In dat geval is er sprake van een inschattingsfout die u wèl tot op zekere hoogte te verwijten is.)

Kortom: Het is wat mij betreft veel te gemakkelijk om het (wan)gedrag van gasten zonder enige restrictie toe te schrijven aan de gastheer.